Tại Việt Nam mức độ lãng phí năng lượng trong các cơ sở sản xuất công nghiệp được đánh giá còn cao. Theo tính toán sơ bộ, lĩnh vực công nghiệp chiếm 47% tỷ trọng tiêu thụ năng lượng hàng năm và tiềm năng tiết kiệm năng lượng được đánh giá vào khoảng 20% - 30%. Sản lượng điện thương phẩm thực hiện năm 2022 là 242,72 tỷ kWh, tăng 7,73% so với năm 2021. Doanh thu bán điện thương phẩm năm 2022 là 456.971,15 tỷ đồng, tăng 9,31% so với năm 2021. Giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện năm 2022 là 1.882,73 đ/kWh, tăng 1,46% so với năm 2021. Chính vì lẽ đó những năm gần đây nhiều giải pháp về tiết kiệm năng lượng, trong đó ưu tiên thực hiện các giải pháp đầu tư đổi mới công nghệ để cải thiện chế độ sử dụng năng lượng và giảm suất tiêu hao năng lượng trên đơn vị sản phẩm được các doanh nghiệp chú trọng đầu tư. Các giải pháp Tiết kiệm năng lượng được áp dụng tại các cơ sở sử dụng năng lượng đã có hiệu quả rất lớn, góp phần giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường. Bên cạnh việc đầu tư đổi mới công nghệ trong sản xuất, công tác quản lý và đào tạo người quản lý năng lượng là một nhiệm vụ cấp thiết của từng doanh nghiệp.

Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả quy định bắt buộc các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm phải triển khai hệ thống mạng lưới quản lý năng lượng và người quản lý năng lượng. Vì vậy, để tuân thủ pháp luật đồng thời tiết kiệm chi phí sản xuất doanh nghiệp rất cần những người quản lý năng lượng. Bộ Công Thương là đơn vị duy nhất có thẩm quyền cấp chứng chỉ người quản lý năng lượng thông qua chương trình đào tạo thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Nhằm giúp doanh nghiệp tiếp cận với các Khóa đào tạo người quản lý năng lượng đồng thời hiểu rõ hơn về vai trò của công tác quản lý năng lượng với đơn vị mình. Năm 2023, Trung tâm Khuyến công –TVPTCN đã chủ động xây dựng kế hoạch và tham mưu cho Sở Công Thương tổ chức đào tạo cho cán bộ các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm năm 2022 của tỉnh, giúp các đơn vị hiểu rõ hơn công tác quản lý năng lượng vừa là quyền lợi cũng là nghĩa vụ đối với doanh nghiệp. Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả quy định cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm phải chỉ định người quản lý năng lượng cho đơn vị mình đồng thời phải áp dụng mô hình quản lý năng lượng theo hướng dẫn của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Bên cạnh đó tiết kiệm năng lượng đang trở thành xu hướng tất yếu. Triển khai được mô hình quản lý năng lượng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí năng lượng đáng kể góp phần giảm chi phí sản xuất, tăng doanh thu, tăng sức cạnh tranh. Đây là giải pháp thực hiện tiết kiệm năng lượng dễ thực hiện, đỡ tốn chi phí mà lại hiệu quả. Người quản lý năng lượng có nhiệm vụ giúp người đứng đầu doanh nghiệp xây dựng kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tổ chức thực hiện tiết kiệm năng lượng theo mục tiêu và kế hoạch được phê duyệt. Tiến hành kiểm tra, đánh giá việc thực hiện biện pháp sử dụng năng lượng hiệu quả. Người quản lý năng lượng cũng là người tổ chức mạng lưới quản lý hoạt động sử dụng năng lượng, áp dụng mô hình quản lý năng lượng tại đơn vị mình, thực hiện báo cáo định kỳ theo quy định và tổ chức thông tin, tuyên truyền đào tạo, tập huấn trong hoạt động sử dụng năng lượng.

Để trở thành người quản lý năng lượng tại cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm người cán bộ năng lượng phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên về chuyên ngành năng lượng hoặc ngành kỹ thuật liên quan đối với cơ sử dụng năng lượng trọng điểm trong sản xuất công nghiệp, công trình xây dựng, dịch vụ; bằng trung cấp trở lên với doanh nghiệp trọng điểm sản xuất nông nghiệp, giao thông vận tải. Đặc biệt, chức danh người quản lý năng lượng trong các sơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm chỉ được bổ nhiệm khi người cán bộ đó được cấp chứng chỉ quản lý năng lượng do Bộ Công Thương cấp.

Tham gia khóa đào tạo người quản lý năng lượng do Trung tâm Khuyến công – TVPTCN phối hợp với Trung tâm giải pháp năng lượng - Công ty cổ phần giải pháp công nghệ Việt Nam, các cán bộ của cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm của tỉnh được nghiên cứu một số nội dung của Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, nghiên cứu về hệ thống quản lý năng lượng, hệ thống bơm quạt, khí nén, các giải pháp Tiết kiệm năng lượng; sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả đối với hệ thống chiếu sáng, hệ thống hơi công nghiệp và các giải pháp Tiết kiệm năng lượng; Hệ thống điều hòa không khí và lạnh công nghiệp; Phân tích kinh tế dự án Tiết kiệm năng lượng… và được cấp chứng người quản lý năng lượng do Bộ Công Thương cấp khỉ đủ điều kiện hoàn thành khóa học.

Từ những kết quả thiết thực đạt được của năm 2022 về đào tạo cho cán bộ các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm và tiếp tục đang được triển khai năm 2023. Trung tâm Khuyến công – TVPTCN phấn đấu các năm tiếp theo đưa hoạt động đào tạo Người quản lý năng lượng là hoạt động trọng tâm và thường xuyên theo Chương trình Mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả./.

Nguồn: socongthuong.thaibinh.gov.vn